Jak już wcześniej Państwa informowaliśmy wdrożenie unijnej dyrektywy o sygnalistach do polskiego systemu prawnego jest znacznie opóźnione, gdyż pierwotnie odpowiednie przepisy miały wejść w życie już 17 grudnia 2021 r.  Aktualnie prace nad ustawą wciąż trwają, o czym świadczy nowy tekst projektu ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, który ukazał się w dniu 22.08.2023 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji (druk nr UC 101).

Sporne kwestie

Jak wynika z dokumentów zamieszczonych w zakładce Stałego Komitetu Rady Ministrów poszczególne resorty w sposób odmienny zapatrują się na kwestie objęcia regulacją dotyczącą sygnalistów funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej.

Ministerstwa w różny sposób podchodzą też do następujących zagadnień:

• uzależnienia ochrony sygnalisty od wydania mu odpowiedniego zaświadczenia – gdyż może stanowić to znaczne utrudnienie do uzyskania skutecznej ochrony w przypadku zgłoszenia zewnętrznego;
• odbierania od sygnalisty dokonującego zgłoszenia zewnętrznego oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania – z uwagi na wysokie ryzyko potencjalnej odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań przy dokonywaniu zgłoszenia.

Swoje wątpliwości w tym zakresie podniósł także Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, wskazując na zbyt daleko idące obciążenie instytucji rozpatrujących sygnały oraz problematyczną kwestię uprawdopodobnienia występujących naruszeń.  

Planowane wejście w życie regulacji dotyczącej sygnalistów

Aktualnie nieznana jest data uchwalenia oraz wejścia w życie regulacji ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, a  sam tekst tej ustawy nie został w dalszym ciągu potwierdzony przez Stały Komitet Rady Ministrów.

Zwracamy jednak uwagę, iż w aktualnym projekcie ustawy niezmieniony pozostał 2 miesięczny okres vacatio legis, tj. okres, po upływie którego od dnia ogłoszenia w dzienniku ustaw ustawa wejdzie w życie, dlatego też pracodawcy powinni być przygotowani na konieczność relatywnie szybkiego wdrożenia jej regulacji od dnia ogłoszenia ustawy w dzienniku ustaw. Z tego względu warto rozważyć już aktualnie wstępne zmierzenie się z tematem przygotowania właściwych procedur przez tych pracodawców, których wskazana ustawa będzie dotyczyć, tj. według jej aktualnych założeń pracodawców zatrudniających co najmniej 50 pracowników. Nasza Kancelaria pozostaje w tym zakresie do Państwa dyspozycji. .

O dalszym przebiegu procesu legislacyjnego nad projektem ww. ustawy oraz o jego ewentualnych istotnych zmianach będziemy Państwa informować  na bieżąco.