Szanowni Państwo,

dnia 11 września 2020 r. Sąd Najwyższy podjął istotną dla obrotu gospodarczego uchwałę (sygn. akt III CZP 88/19), określającą zasady biegu terminu przedawnienia po odroczeniu płatności (tj. przedłużeniu przez wierzyciela terminu zapłaty). Zgodnie z tą uchwałą, jeśli doszło do odroczenia płatności, przedawnienie rozpoczyna ponownie bieg z upływem nowego terminu płatności.

Powyższe zagadnienie rozpatrywane było w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego, przewidujące w szczególności, że terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną. Bieg terminów przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Gdy roszczenie ulegnie przedawnieniu, powoduje to, że dłużnik może skutecznie bronić się przed jego dochodzeniem na drodze postępowania sądowego podnosząc zarzut przedawnienia.

Sąd Najwyższy, uzasadniając wskazaną uchwałę stwierdził, że dopuszczenie możliwości modyfikacji terminu wymagalności nie będzie prowadziło do naruszenia wyżej opisanego, ustawowego zakazu modyfikacji terminów przedawnienia. Zakaz ten należy bowiem rozumieć jako zakaz zmiany wynikających z Kodeksu cywilnego okresów czasu, upływ których skutkuje przedawnieniem. Wskutek zmiany terminu wymagalności roszczenia, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna swój bieg dopiero wraz z upływem nowego terminu wymagalności.

Powyższą uchwałę można uznać za pozytywną zmianę, ze względu na prawo do decydowania przez strony stosunku umownego o „wydłużeniu” terminu zapłaty zobowiązania. Zgoda obojga stron na zmianę terminu zapłaty może bowiem służyć uniknięciu niepotrzebnych procesów sądowych, wszczynanych przez strony wyłącznie z obawy przed grożącym przedawnieniem. Należy jednak jeszcze poczekać, czy zaprezentowany w uchwale Sądu Najwyższego pogląd utrwali się w orzecznictwie sądów powszechnych.