Szanowni Państwo,
uprzejmie informujemy, że w dniu 24 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła i skierowała do Sejmu RP projekt nowelizacji kodeksu pracy dotyczący stażu pracy który mam wejść w życie częściowo z dniem 1 stycznia 2026 r., a częściowo z dniem od 1 lipca 2026 r.
Przewiduje ona wliczanie okresu wykonywania pracy na podstawie umów zlecenia lub świadczenia usług, zawartych z obecnym pracodawcą, zarówno do ogólnego, jak i do tzw. zakładowego stażu pracy. Ponadto przewiduję się, że do stażu pracy będzie wliczany okres prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.
Zmiana ma charakter prospołeczny. Jej celem jest zrównanie praw pracowników, którzy dotąd – mimo wykonywania pracy o porównywalnym charakterze – nie mogli korzystać z takich samych przywilejów, np. dłuższego urlopu czy dodatku stażowego.
Nowa regulacja ma działać wstecz, co oznacza, że staż będzie obliczany także z uwzględnieniem wcześniejszych okresów, sprzed nowelizacji.
Do stażu będzie wliczane:
- wykonywanie umowy zlecenia lub agencyjnej,
- okres prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej oraz okres współpracy z osobą prowadzącą taką działalność jeżeli za te okresy były opłacane składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe lub wypadkowe,
- udokumentowana praca za granicą – niezależnie od jej formy,
- członkostwo w rolniczych spółdzielniach,
- zawieszenie działalności gospodarczej w celu opieki nad dzieckiem, pod warunkiem opłacenia składek.
Wyjaśniamy przy tym, że zgodnie z art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za osoby prowadzące pozarolniczą działalność uważa się m.in.:
- osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą,
- wspólników:
– jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
– spółki jawnej,
– spółki komandytowej,
– spółki partnerskiej,
- osoby wykonujące wolny zawód (np. lekarze, adwokaci),
- twórców i artystów,
- akcjonariuszy prostej spółki akcyjnej, którzy wnieśli wkład w postaci świadczenia pracy lub usług,
- komplementariuszy w spółce komandytowo-akcyjnej,
- osoby prowadzące szkołę, przedszkole, placówkę oświatową (publiczną lub niepubliczną) lub ich zespół.
Ze względu na specyficzną formę umowy o dzieło na razie nie ma planów, by ona także wliczała się do stażu pracy. Nie będzie liczyć się też działalność nierejestrowana, wolontariat i praktyki studenckie. Liczenie czasu nauki (studia, szkoła policealna) do stażu pracy zostaje bez zmian.
Pracownik będzie mógł potwierdzić swój staż pracy za pomocą:
- dokumentów ZUS dla okresów, za które składki były płacone,
- dowodami (umowy, zeznania, świadectwa itp.) – gdy brak składek ZUS
Zmiany mają na celu eliminację nierówności pomiędzy osobami pracującymi wyłącznie na umowach cywilnoprawnych, samozatrudnionymi czy osobami pracującymi „na etacie”, gdyż mają zapewnić:
- większy wymiar urlopu wypoczynkowego (przeszły staż pracy wpłynie na aktualne uprawnienia do urlopu wypoczynkowego i urlopu wychowawczego).
- dłuższe okresy wypowiedzenia i wyższe odprawy przy rozwiązaniu umowy.
- uprawnienia do nagród jubileuszowych czy dodatków stażowych w sektorze publicznym.
Przewidywany jest też okres vacatio legis. Zmiany będą obowiązywać w sektorze publicznym od 1 stycznia 2026 roku i w sektorze prywatnym od 1 lipca 2026 r. Pracodawcy będą zatem mieli czas na wprowadzenie zmian w swoich wewnętrznych regulaminach i zebranie środków na nowe rozwiązania, jeśli okaże się to potrzebne. Stąd pod kontem wpływu wskazanych wyżej zmian na sytuację przedsiębiorstw, Pracodawcy powinni:
- przeanalizować dokumentację pracowników pod kątem nowych zasad,
- zaktualizować regulaminy pracy i wynagradzania,
- zaplanować budżet – np. na dodatki stażowe czy dodatkowy urlop,
- wdrożyć procedury weryfikacji dokumentów potwierdzających staż (np. zaświadczenia z ZUS, potwierdzenia prowadzenia działalności).
Jeśli wskazany wyżej temat budzi Państwa zainteresowanie, zachęcamy do kontaktu z naszą kancelarią.