Szanowni Państwo,
w dniu 20 sierpnia br. w Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa z dnia 24 lipca 2020 r. o zmianie ustawy o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług oraz niektórych innych ustaw (dalej „Zmiana ustawy o delegowaniu pracowników”). Implementuje ona dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/957 z dnia 28 czerwca 2018 r. (Dyrektywa) zmieniającą dyrektywę 96/71/WE dotyczącą delegowania pracowników w ramach świadczenia usług, zwana dalej „Dyrektywą Zmieniającą”.
Zmiany w zakresie delegowania pracowników, wynikające z tych aktów prawnych, wejdą w życie do polskiego porządku prawnego z dniem 4 września 2020 r. Warto jednocześnie zwrócić uwagę, że pozostałe kraje UE/EOG mogły wprowadzić wynikające z Dyrektywy Zmieniającej regulacje prawne już wcześniej, co ma wpływ na zakres obowiązków w przypadku pracowników wysyłanych z Polski do innych krajów UE/EOG.
Rozwiązania przewidziane Zmianą ustawy o delegowaniu pracowników znajdą zastosowanie przede wszystkim do podmiotów delegujących pracowników na terytorium Polski.
Najważniejsze regulacje prawne, wynikające ze Zmiany ustawy o delegowaniu pracowników, dotyczą następujących kwestii:
1. Zmiana okresu delegowania
Okres oddelegowania został skrócony do 12 miesięcy, z tym że maksymalny okres delegowania może ulec wydłużeniu do 18 miesięcy. Celem wydłużenia okresu delegowania konieczne jest umotywowane powiadomienie przedsiębiorstwa delegującego, które należy złożyć do Państwowej Inspekcji Pracy.
Ponadto do obliczenia okresu delegowania wliczać należy okresy zastępowania się przez pracowników na tym samym stanowisku pracy.
2. Rozszerzenie zakresu minimalnych warunków zatrudnienia
Zakres minimalnych warunków zatrudnienia, które będą obowiązkowe dla delegowań trwających maksymalnie do 12 (ewentualnie do 18) miesięcy, obejmuje zgodnie z nowelizacją następujące elementy:
- normy i wymiar czasu pracy oraz okresów odpoczynku dobowego i tygodniowego;
- wymiar urlopu wypoczynkowego;
- wynagrodzenie za pracę;
- wysokość wynagrodzenia i dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych;
- bezpieczeństwo i higiena pracy;
- ochronę pracownic w okresie ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego;
- zasady równego traktowania oraz zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu, o których mowa w Kodeksie pracy;
- należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową z miejsca pracy na terytorium Polski, do którego pracownik został delegowany, do innego miejsca pracy na terytorium Polski lub poza terytorium Polski (ostatni punktor to nowy obszar, którego nie obejmowały poprzednio obowiązujące przepisy).
W przypadku gdy okres delegowania pracownika na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przekracza 12 miesięcy, a w przypadku złożenia do Państwowej Inspekcji Pracy umotywowanego powiadomienia, o którym mowa w pkt. 1 powyżej, przekracza 18 miesięcy, pracodawca delegujący pracownika na terytorium RP zapewnia takiemu pracownikowi także inne warunki zatrudnienia, nie mniej korzystne niż wynikające z przepisów Kodeksu pracy oraz innych przepisów regulujących prawa i obowiązki pracowników.
3. Zmiany w wynagradzaniu delegowanych pracowników
Po upływie 12- lub 18-miesięcznego okresu delegowania (z niewielkimi wyjątkami), pracownik oddelegowany będzie traktowany jak pracownik państwa przyjmującego. Nie będzie więc wystarczające zapewnienie mu, jak to dotychczas miało miejsce, jedynie minimalnych warunków zatrudnienia (w minimalnych stawkach, które obowiązywały w kraju przyjmującym delegowanego pracownika). Zakres wprowadzanych zmian ma zapewnić równe traktowanie, zgodnie z którym pracownik delegowany otrzyma wynagrodzenie na takich samych zasadach, jak obywatel kraju, który będzie pracował na takim samym stanowisku (zgodnie z zasadą „ta sama praca za tę samą płacę”).
Analogiczne regulacje zostały lub zostaną przyjęte w innych państwach członkowskich i obowiązywać będą polskich przedsiębiorców, delegujących pracowników do innych państw UE.
4. Nowe zadania Państwowej Inspekcji Pracy (PIP)
Zmianie uległ również katalog zadań PIP, która oprócz swoich dotychczasowych obowiązków została również zobowiązana do:
- przyjmowania umotywowanego powiadomienia o przedłużeniu delegowania, o którym mowa w pkt. 1 powyżej,
- współpracy z właściwymi organami innych państw członkowskich, mającej na celu zwalczanie nadużyć w zakresie delegowania pracowników,
- informowania Komisji Europejskiej o przypadkach opóźnień w dostarczaniu informacji dotyczących delegowania pracowników na terytorium lub z terytorium Polski,
- rozszerzenia zakresu informacji zamieszczanych przez PIP na stronie internetowej (Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy) o informacje dotyczące szerszego poziomu gwarancji warunków zatrudnienia pracownika delegowanego na terytorium RP.
5. Nasze rekomendacje w związku ze zmianą ustawy o delegowaniu pracowników
W świetle powyższych zmian rekomendujemy analizę statusu pracowników mobilnych w Państwa firmach, w szczególności poprzez weryfikację następujących kwestii:
- odnośnie pracowników przyjeżdżających do Polski z zagranicy (z UE, EOG oraz z krajów trzecich):
- czy zagraniczne podmioty (w tym z grupy kapitałowej) dopełniają obowiązków raportowania delegowań do PIP, przechowywania dokumentacji na terytorium Polski i ustanowienia osoby kontaktowej dla PIP;
- identyfikacja pracowników wysłanych na terytorium Polski na okresy przekraczające odpowiednio 12 lub 18 miesięcy w celu określenia dodatkowych obowiązków zagranicznych pracodawców związanych z ich pobytem na terytorium Polski.
- odnośnie pracowników wysyłanych z Polski na terytoria państw UE, EOG i Szwajcarii
- identyfikacja pracowników wysłanych z terytorium Polski za granicę, w celu ustalenia prawa właściwego dla oddelegowanych pracowników,
- identyfikacja obowiązków zgłoszeniowych i dotyczących minimalnych kryteriów zatrudnienia oraz pozostałych obowiązków, jakie dotyczą pracowników wysłanych do danego państwa i spoczywających na polskim pracodawcy wysyłającym.
Analiza statusu delegowanego pracownika jest niezwykle istotna tak w przypadku nowych przypadków delegowania pracownika, jak i w przypadku pracowników, których delegowanie trwa w dniu wejścia w życie Zmiany ustawy o delegowaniu pracowników.
W razie dalszych pytań z Państwa strony, uprzejmie prosimy o kontakt.